Şahıs Şirketi Nedir ve Nasıl Kurulur?

Hedeflediğiniz özgürlüğe bir tıkla ulaşmak mümkün mü?

Eğer siz de işletme dünyasına hızlı ve düşük maliyetli bir giriş yapmak istiyorsanız, şahıs şirketi tam da aradığınız şey olabilir.

Ama her girişim gibi, şahıs şirketi kurarken de dikkat edilmesi gereken hususları vardır.

Kurum içi eğitimler ile şirketlere danışmanlık veren Invexen olarak bu rehberimizde, şahıs şirketi nedir sorusundan başlayarak, şahıs şirketi kurmanın avantajları ve dezavantajları, vergi dilimleri, gerekli evraklar, maliyetler ve hatta e-Devlet üzerinden şahıs şirketi açma aşamalarına kadar her detayı kapsamlı bir şekilde bulacaksınız.

Şahıs Şirketi Nedir?

Şahıs şirketi, tek bir kişi veya birkaç ortak tarafından hızlıca kurulabilen, düşük maliyetli ama sorumluluğun tüm mal varlığıyla kurucu veya kuruculara ait olduğu esnek bir şirket yapısıdır.

Şahıs şirketleri, kuruluşlarının basit olması, maliyetlerinin düşüklüğü ve hızlıca faaliyete geçirilebilmeleriyle küçük ve orta ölçekli işletmeciler ve girişimciler arasında oldukça popülerdir. Ancak, gelir arttıkça vergi oranının yükselmesi ve ortaklık yapısında pay devrinin zor olması gibi nedenlerle dezavantajları da bulunur.

Şahıs Şirketinin Avantajları ve Dezavantajları

Her iş modelinde olduğu gibi, şahıs şirketinde de artılar ve eksiler bulunur. Kararınızı vermeden önce şu noktalara mutlaka göz atın:

Şahıs Şirketinin Avantajları

• Hızlı Kuruluş: Şahıs şirketi kurarken hem evrak işleri azdır hem de süreç 1-2 gün gibi kısa bir sürede tamamlanabilir.
• Düşük Maliyet: Diğer şirket türlerine (örneğin limited veya anonim şirket) göre kuruluş masrafları daha düşüktür. Defter tasdik ücreti, mali müşavir giderleri ve benzeri maliyetler de genellikle daha ekonomik seviyededir.
• Kolay Vergilendirme: Kademeli gelir vergisi sistemi sayesinde, ilk yıllarda veya düşük kar marjında avantajlı vergi oranlarından yararlanabilirsiniz.
• Kolay Kapanış: Şahıs şirketini kapatmak da kurmak kadar kolaydır. Tasfiye süreci uzun sürmez. Maliyeti de düşüktür.

Şahıs Şirketinin Dezavantajları

• Sınırsız Sorumluluk: Ortaklar, şirket borçlarından tüm mal varlıkları ile sorumludur. Bu durum risk yönetimini zorlaştırabilir.
• Gelir Arttıkça Artan Vergi: Gelir düzeyi yükseldiğinde, gelir vergisi oranı da %40’lara kadar varabilir. Bu, kademeli vergi sisteminin bir sonucudur.
• Ortaklık Devir Zorluğu: Ortaklardan biri hissesini devretmek istediğinde tüm ortakların onayı gerekir. Bu durum, işleyişi bazen yavaşlatır.
• Finansal Destek Bulmak Daha Zor: Bankalar nezdinde küçük ölçekli şirket olarak görülebilir, kredi onay süreçleri uzayabilir. Ayrıca yatırımcı ortak alma imkânı kısıtlıdır.

Bu avantaj ve dezavantajları göz önünde bulundurarak, şirkete koyacağınız sermaye miktarı, büyüme hedefleriniz ve risk yönetimine dair tutumunuz doğrultusunda karar verebilirsiniz.

Şahıs Şirketi Türleri

Kimi zaman “şahıs şirketi” ifadesi tek bir modele işaret ediyor gibi algılansa da, gerçekte ticaret hukuku kapsamında farklı türleri vardır. En bilinen türleri; kollektif ve komandit şirketlerdir. Ancak ülkemizde, pek çok girişimci “basit usulde tek kişiyle kurulan şahıs şirketi” olarak kayda geçer.

• Kollektif Şirket: Ortakların tamamı şirket borçlarından sınırsız sorumludur.
• Komandit Şirket: Ortaklardan biri sınırsız sorumlu (komandite ortak), diğeri ise sadece koyduğu sermaye kadar sorumludur (komanditer ortak).

Yeni bir girişimci olarak, “tek başıma şirket kurmak ve hızlıca faaliyete geçmek istiyorum” diyorsanız, büyük ihtimalle ilk seçeneğiniz basit usul şahıs işletmesi olacaktır.

Adım Adım Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?

“Şahıs şirketi nasıl kurulur?” sorusunun cevabı sizi heyecanlandırıyor olabilir. Bu sürecin karmaşık gözükmesine rağmen, adımları doğru izlediğinizde düşündüğünüz kadar zor değildir. Temelde vergi dairesi kaydı, iş yeri yoklaması ve ticaret odası/ticaret sicil kaydı gibi prosedürlerden geçersiniz.

1. Gerekli Belgeleri Toplama
   • Nüfus cüzdanı fotokopisi (2 adet)
   • Noterden alacağınız imza beyannamesi (2 adet)
   • İkametgâh belgesi (2 adet)
   • 2 adet vesikalık fotoğraf
   • Kira kontratı veya tapu fotokopisi (iş yeri adresi için)
   • Muhasebeci veya mali müşavir vekaletnamesi (eğer başvuruyu onlar yapacaksa)
2. Başvurunun Yapılması
   • Vergi dairesine doğrudan giderek veya anlaştığınız bir mali müşavir aracılığıyla başvurunuzu tamamlarsınız.
   • Sicil bildirimi ve işe başlama bildirimi doldurulur.
3. Yoklama Tutanağı
   • Vergi dairesinden gelen yoklama memurları, beyan ettiğiniz adresi ve evrakları kontrol eder.
   • Uygun bulunursa birkaç gün içinde vergi levhanız hazırlanır.
4. Ticaret Odası veya Meslek Odasına Kayıt
   • Bazı sektörlerde ticaret odasına, bazılarında meslek odasına kayıt yaptırmanız gerekebilir.
   • Kayıt işlemleri sonunda sicil gazetesine ilan verilir.
5. Vergi Levhası ve Defter Tasdik İşlemleri
   • Vergi levhanızı, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesi üzerinden ya da yeminli mali müşavir yardımıyla alabilirsiniz.
   • Defterlerinizi noterde tasdik ettirmeyi unutmayın.
6. Resmî Açılış ve Faaliyet Başlangıcı
   • Tüm adımların tamamlanmasıyla birlikte artık şahıs şirketiniz resmen kurulmuş olur.

İşte bu kadar basit! Özellikle basit usulde faaliyet gösterecek birçok küçük girişimci, gerekli evrakları hazırlayıp vergi dairesine giderek iki gün içinde işini kurmayı başarıyor.

E-Devlet Üzerinden Şahıs Şirketi Kurma

Teknoloji gelişiyor, artık birçok resmî işlem dijital ortam üzerinden yapılabiliyor. E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurma imkânı da bu yeniliklerden biri. Özellikle vakti kısıtlı olanlar veya fiziksel olarak vergi dairesine gitmeyi tercih etmeyenler için bu seçenek harika.

1. e-Devlet’e Giriş
   • e-Devlet şifrenizle İnteraktif Vergi Dairesine giriş yapın.
2. İşe Başlama Formunu Doldurun
   • “İşlemler” → “Sicil Bildirimleri” → “İşe Başlama Bildirimi” adımlarını takip edin.
   • Açılacak formda beş adımlık bir doldurma süreci bulunur.
3. Yoklama Tarihi
   • Formu eksiksiz girince, sistem yoklama memurlarının geliş tarihi hakkında bilgi verir.
   • Memurlar, iş yerinize gelip yeri kontrol eder.
4. Onay Süreci
   • Uygun görüldükten sonra vergi levhanız oluşturulur.
   • Defter tasdik ve diğer işlemleri de tamamlayarak resmî faaliyete başlayabilirsiniz.

E-devlet üzerinden bireysel şirket kurmak, özellikle basit usulde veya küçük ölçekli girişim yapmayı düşünenler için büyük kolaylık sağlar.

Şahıs Şirketi Kurmak İçin Gerekli Evraklar

Birçok girişimci, evrak işlerine takılmaktan korkar. Ancak şahıs şirketi kurmak için gerekli evraklar, diğer şirket türlerine göre oldukça azdır ve temin edilmesi gayet kolaydır.

• Kimlik Fotokopisi (2 adet): Kurucu veya kurucuların kimlik bilgileri gerekir.
• İkametgâh Belgesi (2 adet): e-Devlet üzerinden ücretsiz alabilirsiniz.
• İmza Beyannamesi (2 adet): Noterden imza beyannamenizi çıkartmanız gerekli.
• Vesikalık Fotoğraf (2 adet): Kurucunun son 6 ay içinde çekilmiş vesikalığı olmalı.
• Kira Kontratı veya Tapu Fotokopisi: İş yerinin adresini göstermek için şart.
• Muhasebeci Vekaletnamesi: Süreci mali müşavir veya muhasebeci takip edecekse zorunludur.

Bu evrakları eksiksiz hazırlarsanız, başvurunuz sırasında ek bir sorunla karşılaşma ihtimaliniz düşer.

Şahıs Şirketi Vergi Dilimleri

Şahıs şirketlerinde, şirket sahibi gelir vergisi mükellefi olur. Bu, tüzel bir kişilik vergisi yerine direkt olarak şahıs üzerinden vergilendirme yapıldığı anlamına gelir. Türkiye’de gelir düzeyi arttıkça, vergi dilimleri de oransal olarak yükselir.

Örnek olması için güncel (2025 yılı) gelir vergisi dilimlerini kısaca hatırlayalım:

• 158.000 TL’ye kadar kazançlarda: %15
• 158.000 TL – 330.000 TL arası: %20
• 330.000 TL – 800.000 TL arası: %27
• 800.000 TL – 4.300.000 TL arası: %35
• 4.300.000 TL üzeri: %40

Bu oranlar, her yıl güncellenme potansiyeli taşır. En net bilgileri Gelir İdaresi Başkanlığı duyurularından veya bir mali müşavirden öğrenebilirsiniz.

Şahıs şirketi vergi dilimleri kişisel kazançla doğru orantılı artar ve yıldan yıla değişiklik gösterebilir.

Şahıs Şirketi Kurmanın Maliyeti ve Masrafları

Bir girişimi hayata geçirirken şahıs şirketi kurma maliyeti en fazla sorulardan biridir. İyi haber şu: Maliyet, limited veya anonim şirket kurmaya kıyasla çok daha düşüktür.

Kuruluş Masrafları

• Ticaret Sicil Kaydı: 5.000 – 6.000 TL arası değişebilir.
• İlan Bedeli (Ticaret Sicil Gazetesi): Kelime başına fiyatlandırılır, ortalama 1-2 TL arası.
• İmza Sirküleri: Yaklaşık 600 TL. (İmza başına ek ücret alınabilir.)
• Mali Müşavir Hizmet Bedeli: Asgari tarifeye göre 1.400 TL ve üzeri.
• Ticaret Odası Kayıt ve Aidat: 2.800 TL + Yıllık 2.600 TL civarı (İlinize ve sektörünüze göre değişebilir).
• Defter Tasdik Ücretleri: Noter masrafları birkaç yüz lirayı bulabilir.

Sürekli Giderler

• Mali Müşavirlik Hizmeti: Aylık veya yıllık bir bedel üzerinden anlaşabilirsiniz.
• Bağ-Kur Prim Ödemeleri: 4B sigorta primi, her ay düzenli olarak ödenir.
• Vergiler: KDV, stopaj, geçici vergi, yıllık gelir vergisi gibi periyodik ödemeler.
• Kırtasiye, Ofis Giderleri: İşinizin niteliğine bağlı olarak değişir.

Elbette bu rakamlar tahmini değerlerdir. Sektöre, faaliyet alanına, ilinize ve dönemin ekonomik koşullarına göre farklılık gösterebilir.

Şahıs Şirketi ve Limited Şirketi Arasındaki Farklar

Bazı girişimciler, “Acaba limited şirket mi kursam, şahıs şirketi mi?” diye düşünebilir. İki model arasındaki temel farklar şunlardır:

Bu tablo, hangi modelin size daha uygun olduğunu belirlemenizde yol gösterici olabilir. Kısa vadede düşük maliyet, hızlı kurulum ve sınırsız sorumluluk size uyuyorsa şahıs şirketi mantıklı bir seçenek olacaktır.

Şahıs Şirketi Nasıl Devredilir ve Nasıl Kapatılır?

İş hayatında planlar değişebilir. Bazen şirketi devretmek, bazen de tamamen kapatmak isteyebilirsiniz.

Şahıs Şirketi Devri

• Ortakların Onayı: Şahıs şirketi, ortaklık yapısına sahipse, tüm ortakların devre onay vermesi şarttır.
• Noter İşlemleri: Hisse devir sözleşmesi noterde hazırlanır.
• Vergi Dairesi Bildirimi: Yeni durumu vergi dairesine bildirmek gerekir.
• Sicil Gazetesi İlanı: Devir değişikliğini tescil ettirmeniz ve sicil gazetesinde ilan vermeniz gerekebilir.

Şahıs şirketlerinde devretme işlemi, limited veya anonim şirketlere göre çok daha zordur. Bu nedenle pratikte sık uygulanmaz; çoğu zaman kurucu şirketi kapatmayı tercih eder.

Şahıs Şirketi Kapatma

• Vergi Dairesine Dilekçe: Şirketin faaliyetlerine son vereceğinizi belirtirsiniz.
• Yoklama: Vergi dairesi yoklaması yapılır, mevcut stoklar veya demirbaşlar kontrol edilebilir.
• Oda Kayıtlarının Silinmesi: Ticaret odası veya meslek odasından kaydınızı düşürmeniz gerekebilir.
• Defterlerin Kapanış Tasdiki: Notere gidip defter kapanış tasdiki yaptırmalısınız.
• Tüm Vergilerin Ödenmesi: Borçlarınızı ve ek vergileri ödedikten sonra resmî olarak şirketin faaliyeti sona erer.

Şahıs şirketini kapatma genelde 1 hafta gibi kısa bir sürede tamamlanabilir. Masrafı da başka şirket türlerinin tasfiye süreçlerine göre çok daha düşüktür.

Sık Sorulan Sorular ve Önemli İpuçları

Sonuç ve Özet

Şahıs şirketi nasıl kurulur sorusu, kendi işini yapmak isteyenlerin en çok merak ettiği konulardan biridir. Çoğu zaman büyük prosedürler ve yüksek masraflar gözünüzü korkutabilir. Fakat gördüğünüz üzere, şahıs şirketi kurmak hem daha düşük maliyetlidir hem de kısa sürede hayata geçirilebilir.

• Kuruluş Aşamaları: Belgelerinizi hazırlayın, vergi dairesine başvurun, yoklama memurlarını bekleyin. Ardından ticaret odası veya meslek odasına kaydınızı yaptırın.
• Avantajları: Düşük maliyet, hızla faaliyet başlangıcı, basit evrak süreçleri, kademeli vergi sistemi.
• Dezavantajları: Gelir arttıkça yükselen vergi oranları, sınırsız sorumluluk, devretmenin güç olması.
• Maliyetler: İmza sirkülerinden notere, ticaret sicil kaydından vergilere kadar pek çok kalem vardır. Yine de diğer şirket türlerine nazaran oldukça hesaplıdır.
• Kapatma veya Devir: Şirketin büyümesini durdurmak veya devretmek isterseniz, kapatma işlemi basittir, devir ise ortak onayı gerektirir.

Eğer amacınız hızlıca ve az masraflı şekilde ticari faaliyete başlamaksa, şahıs şirketi son derece uygun bir seçenektir. Ancak ileride büyük yatırımcılarla çalışmayı veya hisse satmayı planlıyorsanız, limited ya da anonim şirket kurmayı da düşünmelisiniz.

Sonuç olarak, bu rehberdeki bilgiler doğrultusunda girişiminizi başlatabilir, şahıs şirketi nasıl kurulur sorusuna kendi deneyiminizle cevap verebilirsiniz. Unutmayın, her işletme yolculuğu kendi içinde farklı dinamiklere sahiptir. Başarıya ulaşmak için sektörünüzü iyi tanıyın, finansal planlamanızı detaylı yapın ve gerekli tüm resmî prosedürleri doğru şekilde uygulayın.

Şimdiden bol kazançlı ve başarılı bir iş hayatı dileriz!

İlgili Gönderiler

En İyi Girişimcilik Programları

Girişim Programları

Girişimcilik Nedir?